Eşitlik ailede başlar; babalar da çocuk büyütebilir

Toplum olarak hem ülkemizde hem dünyada cinsiyet eşitliğine, kadınların öz haklarına ihtiyaç var. Bu kişisel bir talepten öte, tüm toplumun gelişimini etkileyen kök bir sorun…

Geçenlerde DasDas’da lansmanı yapılan, son derece anlamlı bir ‘eşitlik’ projesinin moderatörüydüm. Toplumsal cinsiyet eşitliği konusuna dikkat çekmek amacıyla Yanındayız Derneği ve Artı Prodüksiyon’un, Enerjisa Enerji sponsorluğunda hayata geçirdiği “Eşitlik Ninnileri” albümü…

Ninni, dünyayla yeni tanışan bebeklerin müzikle ve ona yakın olan ebeveyniyle ilk ilişkilerinin kurulmasında çok etkili. Dünyanın her yerinde neredeyse tüm ebeveynler, binlerce yıldır bebeklerini sakinleştirmek veya uyutmak için onlara ninni söyler.

Yaşadığımız coğrafyada da çocuk büyütürken ninnilerin gücünden faydalanıyoruz. Mesela ‘’Dandini dandini dastana’’ sözleriyle başlayan ninniyi bilmeyenimiz yoktur. Yaşadığımız topluma özgü birbirinden güzel ninniler, bebeklerin uyumasına ve sakinleşmesine yardımcı olur.
Ninniler, birbirinden güzel ezgileri ve sözleri sayesinde bebeklerin müzikle olan ilişkilerini güçlendiren eserler olarak da düşünülmelidir. Bebekler için ninni, o miniklerin huzursuz anlarında sakin hissetmelerini sağlayan seslerdir. Bebek uyutma yöntemleri arasında öne çıkan ninniler, çocuklara dinlenme anlarını da hatırlatır.

Bu ezgiler, minikleri uyutmaya yarayan bir araçtan çok daha fazlasıdır. Özellikle 0 ile 6 yaş arasındaki çocukların gelişimi üzerinde ninninin etkileri büyüktür.
Ninni, bebeklerde dil gelişiminden duygusal bağların kuvvetlenmesine kadar pek çok alanda faydalar sunar. Yaşadığınız toplumun geleneklerini ve göreneklerini yansıtır. Çocukların hem eğlenmesini hem de öğrenmesini sağlar.

Ninniler, kadim kültürümüzün en eski edebi eserleri arasında yer alan, çoğunlukla anonim bir nevi türkü olarak nesilden nesle aktarılmış. Ninniyi ezgiden ve genelde kadından, özelde ise anneden bağımsız bir şekilde düşünmek pek mümkün olmamış. Bu bağlamda ninninin konusu, ezgisi, icrası ve buna bağlı şekil özelliklerini irdeleyince, kadının toplumsal cinsiyet rollerinin yansımalarını da görüyoruz.

İşte bu nedenle ninniler çocukların gelişiminde ve yaşadıkları toplumu öğrenmelerinde etkili olabilir. O saf temiz beyinlerine güzel mesajlar girmeli.
Bahsettiğim proje bu kalıplaşmış toplumsal cinsiyet kabullerini değiştirmeyi önemsiyor. Hem içerik hem mesaj hem de kadına ithaf edilen ninni söyleme rolü bakımında değişimi başlatıyor.

Proje, “Eşitlik ailede başlar ve babalar da çocuklarını büyütebilirler, hatta ninniler de söylerler” diyor. Söylemini çok beğendim.

Biz ileri görüşlü bir aile kurduğumuz için eşimden çocuk büyütme ve hatta ninni söyleme konusunda destek alıyorum. Şanslıyım elbette ama bu şansı evlenirken koyduğum karakterin de etkisiyle yarattığıma inanıyorum. Anne ve baba, çocuk sorumluluğunda eşittir. Tabii ki doğurma, emzirme gibi fiziksel olgularda değil ama diğer her türlü maddi ve manevi alanlarda birlikte yol alınması gerektiğini savunuyorum.

Bunun iki boyutu var;
Günümüzde kadınlar da, anneler de çalışıyor; eve ‘ekmek’ getirenler de var; yani ev ekonomisine kadın katkıda bulunuyor; o da işten yorgun eve dönüyor; ev, yemek ve çocuk işlerinin kadına yüklenmesi doğru ve adil değil. Yorgun olduğunda veya iş seyahatinde veya toplantıda olduğunda müsaitse baba evde çocuğa bakabilir; çocuğunu uyutabilir.

Diğer boyutta, kadının çalışmadığı ya da çalıştırılmadığı evler de var. Burada da çocuk yine babanın şefkatine ve yakınlığına ihtiyaç duyuyor. Bebek büyütürken ebeveynlerin dijital platformlarda bir ‘ninni çalma listesi’ vardır genelde. Bu listelere artık yeni mesajları, yeni sesleri ve bu proje ile babaların sesinden söylenmiş, hassasiyetleri pozitif ve eşitlikçi bir dille kelime kelime gözeten ninniler ekleniyor.

Bebekleri uyutmak veya ağlayan bebeği sakinleştirmek için ninni söylenmesi görevi ataerkil toplumlardaki ailelerde hep kadına verilmiş. Madem kadın doğurdu, o zaman kadın büyütecek gibi bir bakış açısı. Artık günümüzde sürdürülebilir bir toplum ve dünya için bu bakış açısının değişmesinin vakti geldi. Her ne kadar çocukları büyütme sorumluluğu kadına verilmiş olsa da babaların da bebekliklerinden itibaren çocuklarını büyütebileceğine inanıyoruz. Ve

“Eşitliğin Sesi Bebeklerin Ninnisi Olacak” diyoruz. 

Toplumsal cinsiyet eşitsizliğini ortadan kaldırmak için büyük emek harcayan ve erkeklerin bakış açılarını değiştirmeyi hedefleyen Yanındayız Derneği projeyi destekleyen paydaşlardan; bu güzel fikrin destekçisi de enerji sektöründe kadınlara daha fazla yer açmak için projeler hayata geçiren ve ‘Sensiz Olmaz’ platformunu da kuran Enerjisa’dan. Enerjisa Enerji’nin Sürdürülebilirlik ve Kurumsal Yetkinlikler Bölüm Başkanı Ebru Taşcıoğlu da toplantıda çok anlamlı mesajlar vererek neden bu konuyu desteklediklerini anlattı.

Daha çok kadınlarla özdeşleşen ninni söyleme ritüelini tersine çevirmek için gerçekleştirilen “Eşitlik Ninnileri” albümü, Spotify, Youtube ve tüm müzik platformlarından dinlenebilecek. Buradan indirildikçe oluşan tüm gelir, Mor Çatı Derneği’ne bağışlanacak.

Eşitlik Ninnileri projesinde, Ataol Behramoğlu, Haydar Ergülen ve Sunay Akın tarafından sözleri yazılan ninniler Teoman, Gökhan Özoğuz, Celil Nalçakan, Bülent Şakrak ve Mert Fırat tarafından seslendirildi.

Hepsi birbirinden güzel ve özgün; ama benim oğlumun adı da Efe olduğu için özellikle Sunay Akın’ın torunu Efe için kaleme aldığı ve sevgili Mert Fırat’ın seslendirdiği Efe’nin Ninnisi adlı ninniyi çok sevdim.

Mert Fırat, gün geçtikçe erkekler olarak geride veya önde değil, kadınların tam da yanında konumlanmayı öğrendiklerini söyledi. Yanındayız derneğinin parçası olarak da toplumsal rollerden sıyrılarak hayatta, sanatta, siyasette her yerde eşitlendiğimiz bir dünya için çalıştıklarını hatırlattı.

Konuşmasında her evdeki güç dengelerinin farkına değinen Gökhan Özoğuz da, babaların yapması gereken en önemli şeyin, kadınları el üstünde tutarak yaşatmaları olduğunu söyledi.

Ebeveyn olmanın anne olmak kadar baba olmayı ifade ettiğini bizlere hatırlatacak bu anlamlı proje umarım pek çok evdeki dengeleri daha pozitif hale getirir.

 

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir